Сыр бойы

Қазақстан-Ресей Ғылым академияларының академигі, педагогика ғылымдарының докторы, елімізге еңбегі сіңген ғылым қайраткері Байзақ Момынбаевтың өмірден озғанына бір жыл уақыт өтіпті. Уақыт өткен сайын болмысы айқындала түсетін айрықша жандардың қатарындағы ғалым бастауыш, орта және кәсіптік білім сабақтастығының теориялық- педагогикалық негіздерін қалыптастырушы тұлға есебінде де танымал. Туған еліне, білім саласының өркендеуіне зор еңбегін арнады. Сондықтан да ол ұрпақ санасында сөнбес сәуле болып қала бермек.

Қоғамның ең қымбат жемісі – дені сау адам болса, сол адамның денсаулығы жолында дәрігердің дәнекерлігі қашанда айрықша бағалы. Кезінде бір ғұлама "Ар-намыстылық, қарапайымдылық, сыпайылық, киім киюдегі ынсаптылық, құрмет көрсету, шешімділік, тазалық, ой молшылығы, өмір үшін қажет пен пайдалы атаулының барлығын білуі, ырымшылдық пен қорқынышты теріске шығару – дәрігердің басты қаруы” деген екен. Ал мұндай құндылық өз кәсібіне жан-тәнімен берілген адамның бойынан мінсіз байқалып тұрса керек. 

«Достың көңілі шарайна, сындырып алма, абайла» деп өте орынды айтылған. Шынайы достық қарым-қатынас өте бір нәзік, өте бір таза, өте бір кіршіксіз, сергек, сезімтал қасиет. Бұл да  бір махаббат сияқты керемет, жан тебірентерлік, жан семіртерлік құбылыс. «Бір адал досы бар адам бақытты» деп халқымыз бекер айтпаған.

Балқия жеңгемізбен соңғы рет сұхбаттасқаныма да біршама жылдар өтіпті. Қазір Бәкең де бұл пәниде жоқ. Бірақ, Зейнулла аға туралы  мақала  жазуыма себеп болған да осы кездесу еді.

Қызылорда облысының әкімі Қ.Көшербаев және Қорқыт ата университетінің ректоры Қ.Бисеновтің қолдауымен Қорқыт ата атындағы Қызылорда мемлекеттік университеттің оқытушылары Б.Еңсепов пен У.Ибраев қаңтар айының 4-і мен 12-сі аралығында Тәжікстан Республикасының астанасы Душанбе қаласында болып, Орталық мемлекеттік мұрағатта жұмыс жасады. 

ХХІ ғасыр өркениет пен руханият кезеңіне айналуда. Мұндай заманға береке-бірлігі ұйыған, экономикасы мықты, білімді де білікті ел ғана қол жеткізбек. Ата-бабаларымыз осыдан мың жылдан астам уақыт бұрын  исламды таңдаған. Олай болса, сол асыл діннен бізді ешкім де ажырата алмайды. Ол – біздің қанымызда, жанымызда.

Елшекен  байдың екі шабарманы бар еді. Бірі – Ақан, екіншісі –Жақып-ты. Сол Жақып ауыл биі Байғабылға шағым айта келіпті. Байекең кіші тоқалы Айсұлу құйған қызыл күрең шайды терлеп-тепшіп ішіп, жібек орамалымен әлсін-әлі сүртініп отырған-ды. 

Облыстық ардагерлер кеңесінің бастамасымен жаңа жыл қарсаңында  бір топ тыл және еңбек ардагерлерінің отбасында болудың сәті түсті. Сол абзал жандардың бірі – 91 жастағы  еңбек ардагері Ғазима  Фатихқызы Байдосова. Осы жасында талай өмір өткелдерінен сүрінбей өткен ғазиз жанның ғұмыры өнегеге толы екен.

Тәуелсіздікке дейінгі төл тарихымызда сындарлы кезеңдер аз болмағаны ақиқат. Осынау талайлы замандарда ұлттық рухымыздың өміршеңдігін жоғалтпауы сан ғасырлар бойы қалыптасқан халқымыздың рухани ұстыны және салт-дәстүрімізді  ту етіп көтерген жақсы-жайсаңдарымыздың үлгі-өнегесінің арқасы. Түп-тұқияннан мирас болып келе жатқан жасы үлкенді құрметтеу үрдісі орнықты дәстүрлеріміз қатарында болса, бұл тұрғыда  жөні де, жолы да үлкен ағаны сыйлаудың орны, тіпті, бөлек. Дана халқымыздың осы салтында үлкен мән-мағына, терең ой-өлшем жатқаны бесенеден белгілі. Осынау ізгілікті дәстүріміздің бетіне сызат түсірушілердің  қатары бүгінгі күні жиілеп бара жатқандай, десе де, бұндай көрініс өткен замандарда да болмай қалмапты. Айтылғанның жарқын дәлелі іспетті, менің төртінші бабам – Молдашер Жамұратұлының (1825-1904 жж.) өмір жолында кездескен тәлімді оқиғаны оқырман назарына ұсынуды жөн көрдім. 

Көңілі кезіндегі Арал теңізіндей шалқыған, жүрегі оның толқындарындай тулаған ел ағасы, Қызылорда облысына еңбегі сіңген, оның әлеуметтік, экономикалық саласының дамуына айтарлықтай үлес қосқан, білікті басшы, парасатты азамат, көп жылдар облыстық партия комитетінің мүшесі, облыстық кеңестің депутаты болған, биыл 80 жасқа келіп отырған Әбдіхан Көбеев ағамыздың есімін ел жақсы біледі.