Сыр бойы

Үстіміздегі жылдың 5 маусым күні өткен ведомствоаралық жұмыс тобының отырысында ел тарихын зерттеп, ұлттық сананы қалыптастыру бағытында бірқатар жаңа талаптар қойылғаны белгілі.  Аз ғана мерзім ішінде  ұлттық тарихымызға біраз сілкініс еніп, ХХ ғасырдағы француз тарихи мектебінің жетістіктерін, зерттеулерді құрғақ фактология емес, тарихи-мәдени құжаттардың мәтінін жаңаша оқып, жаңаша пайымдау аясында ұғыну міндеттері жүктелді.  

Әдетте қандай бір мемлекет  болмасын, ақша реформасы сол елдің экономикасы тұрақты дами бастаған кезеңде іске асырылатын. Ал біздің еліміздің теңге алмастыруы нағыз қиын сәттерге тап болды. Кеңестік қоғам ыдырап, ел экономикасы барлық салаларда кері кеткен тұста төл теңгені қалайда ендіру қажеттігі туды. ҚР Президенті Нұрсұлтан Назарбаевтың  Ұлттық валюта – теңгені айналымға ендіру жайындағы Жарлығы да нағыз тоқырау жылдарына тұспа-тұс келді. Бұл шешім сол замандағы қалыптасқан қиын да ауыр жағдайдан  шығудың бірден-бір дұрыс және  дер кезіндегі  жолы болып  табылды.

Бүгінгі Қазақстан әлемдік қауымдастықта лайықты орны бар мемлекетке айналды. Бұл Елбасының тәуелсіздік жылдары мемлекетті нығайту бағытында атқарған қыруар тынымсыз еңбегінің жемісі. Иә, тәуелсіздіктің арайлы таңы атқалы еліміз қиын-қиын асулардан өтті. Енді, міне, сол тәуелсіздігіміздің айшықты, айбынды символы теңгенің айналымға енгізілгеніне 20 жыл толып отыр.

Отан, орта, өткен, ертең туралы ой-тағандардан

Жетіасар алқабындағы ежелгі өркениет жауһарлары

немесе бекіністі кімдер қорғаған? Қазіргі таңда біздің студенттеріміз пен оқушыларымыз Қазақстанның тарихын кешегі кеңес идеологтарының дайындаған оқулықтары бойынша танып жатыр. Ал бұл оқулықтардағы тарихи оқиғалар басынан аяғына дейін бұрмаланған. ХІХ ғасырдың І жартысындағы оңтүстік өңірдегі Ақмешіт, Әулиеата, Түркістан, Шымкент, Ташкент сияқты қалаларды патша әскерлерінен қорғаудағы қазақтардың рөлі айқындауды қажет етіп келді.

Халық ардақтаған тұлғалар есімі тарих төрінде талай ондаған жылдар жабулы күйінде қалып келді. Солардың бірі Тұрғанбай датқа (1794-1850) туралы Қазақстанның оңтүстік өңірі мен Сыр бойында аңыз да, әңгіме де жетерлік. 

Иманжүсіп Құтпанұлы – сөз жоқ, қазақ көркемөнерінің көрнекті тұлғасы. Өнерпаз тұлғасының қыр-сырын толық тану мен таныту үшін, біздіңше, оның ақындығы, сазгерлігі, әншілігі деген мәселелер жеке дара алынып та, тұтастай да зерттеліп, зерделене беру керек. Бұл орайда Біржан сал, Ақан сері, Жаяу Муса, Иманжүсіп секілді әнші-ақындар, сал-серілер шығармашылығының халық әндерінен тамыр тартатынына назар аудармасақ болмайды. 

1987 жылы жаз айында жерлесіміз, белгілі жазушы Дүкенбай Досжанов еліме есеп беремін, қасыма серік болыңыздар, Сыр елін көріңіздер деп Баукеңнің ұлы Бақытжан мен келіні Зейнепті ертіп Қызылордаға келді. Мен ол кезде қалалық партия комитетінде идеология саласының хатшысы едім.  Қонақтарды қарсы алу, елмен кездестіруді ұйымдастыру, олармен бірге болу облыс бойынша ол кезде облыстық партия комитетінің Үгіт және насихат бөлімінің меңгерушісі болып істейтін Әбдіжәлел Бәкірге, қала бойынша маған тапсырылды.

Махаббат – адамзат баласының басқа да өмірлік қажеттіліктерінен асқақ тұратын айрықша сезім. Ол тіпті аста төк байлық, тойымсыз мансапқорлық дейтін құмарлық пен ынтызарлық атаулыдан да жоғары, жүректің нәзік, кісінің санасын бейне бір тылсым күшпен билейтін сезім. Махаббат ғасырлар бойы адамзат баласын осы тылсым күштің әмірімен билеп келеді.