Сыр бойы

Туған топырақ туралы айтылғанда, әсем де көркем Қызылорданы мақта­нышпен ойға аламыз. Қарт Қаратау мен Қызылқұмның жиегін жағалай аққан Сыр-Ана сонау Аралға жетіп тыныс табады. Тоғыз жолдың торабын түйістіріп, жаугершілік заманда халқына қорған болған шаһар қазір өндірісі өркендеп, экономикасы дамыған өңірге айналды. Екі ғасырға жуық тарихы бар іргелі қаланың өткеніне бір сәт көз жүгіртіп, бүгінін, бағдарлы болашағын бағамдар болсақ, айтар сөз көп.

Бүгінде кәсіптің көзін тауып шаруасын дөңгелентіп отырған кәсіпкерлер қатары артып келеді. Мемлекет тарапынан кәсіпкерлерге жасалатын қолдау көп. Сондай кәсіпкерлердің бірі – Айдос Сайлығараев. Ол – Қызылорда қаласындағы тәтті өнімдерін шығаратын кәсіпорын басшысы. Жеке кәсіпкер 2003 жылдан бас­тап кәсібін қолға алып, еңбекке ерте араласады. Ізденімпаз, еңбексүйгіштік қасиетінің арқасында  «Дастархан» асханалар желісін ашты. Мұнан кейін «Cofeе do» кофеханасы мен «Браунис» кондитерлік цехын іске қосады.  Біршама уақытты араға салып жаңадан «Браунис» кондитерлік дүкен кофеханасын ашып, тағы бір өзгеріс әкелді. Жалпы, бұл кәсіпкердің «Браунисі» қаладағы алтыншы кәсіпкерлік нысаны.

Облыстың аудан орталықтары мен қала маңындағы елді мекендерді газдандыру «Бейнеу-Бозой-Шымкент» магистральды газ құбырының бойында қарастырылған бұрыптар (отвод) арқылы жүзеге асырылып жатыр. Сырдария өзенінің сол жақ жағалауының газ таратушы желілерін салу жобасының жоба-сметалық құжаттамаларын әзірлеу және мемлекеттік сараптамадан оң қорытындысын алу үшін 2017 жылға облыстық бюджеттен 12,2 млн теңге қаржы бөлініп, қазіргі таңда мемлекеттік сараптаманың оң қорытындысы алынды.– Биыл облыстық бюджеттен Қызылорда қаласы Қызылорда 2 АГТС-нен тартылатын газ құбырынан Белкөл кентін газдандыру үшін 378,8 млн теңге қаржы қаралды. Қала іргесіндегі кентті газдандыру жұмыстары сәуір айынан басталып, бүгінде 20 шақырым газ құбыры жүргізілді. Осы жылы қараша айында кент тұрғындары «көгілдір отынды» пайдалана бастайды. Құрылыс-­монтаж жұмыстарын жүргізіп жатқан «СК Орда құрылыс» серіктестігі. Сәуір айында басталған жұмыстардың 80 пайыздан астамы бітті. Қазан айының аяғына дейін жұмыстарды аяқтау күтілуде. Ал қараша айынан бастап көгілдір отынды беруді жоспарлап отырмыз, – деді облыстық энергетика және тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық басқармасы, газ инфрақұрылымын дамыту және қауіпті өндірістік нысандарды мемлекеттік бақылау бөлімінің басшысы Мадияр Сәдуақасұлы.Белкөл кентіне 2 шкафты газ реттеуші пункт­тер қойылмақшы. Осы құрылғылар арқылы 600-ден астам жер үйлерге газ беріледі. Ал, көппәтерлі үйлерге газ шүмектері орнатылып, тұрғындар өзара келісіп, кіргізіп алуларына қолайлы жағдай жасалынған.Соңғы жылдары аймақта қарқын алған газдандыру ісі биыл да бәсеңдемейді. Жосалы кентінде АГТС орнатумен қоса «Бейнеу-Шымкент» магистральды газ құбырынан бұрма-газ құбырының құрылысын жүргізу үшін 2017 жылға республикалық бюджеттен 500 млн, облыстық бюджеттен 55,6 млн теңге қаржы бөлінген. Қазіргі таңда, мердігер мекемелермен келісім-шарт жасалып, құрылыс-монтаж жұмыстары басталды. 

Сыр өңірінің барлық аймағы тас жол мен темір жолдың бойында орналасқан. Облысымыздың қай ауданына барсаңыз да, осы жолдарды пайдалана аласыз. 

Елбасы Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаевтың 2013 жылғы 22 қара­шадағы Жарлығымен елімізде «Еңбек күні» мерекесі белгіленіп, ол қыркүйек айының соңғы жексенбісінде атап өтіліп келеді. Бұл мейрам Мемлекет басшысының «Жалпыға ортақ  Еңбек Қоғамын» құру туралы идеяларының шеңберінде өндіруші еңбекті күшейтуге және еңбек адамының қоғамдағы мәртебесін арттыруға, өндірістік қызметтерді ынталандыруға, жұмысшы мамандықтарды ­насихаттау мен көпжылдық еңбек дәстүрлерін нығайтуға бағытталған. Соны­мен қатар, жұртшылықты еңбек ұжымдарының тыныс-тіршілігімен ­таныс­тырып, озаттары мен үздіктерінің ізгі жолын, еңбек әулеттерінің өнегелі істерін көпке үлгі ету, сол арқылы адамдарды еңбекке баулып, ынтасын арттыру көзделген.

Біз әдемі уақытта, керемет мемлекет­те өмір сүріп жатыр­­мыз. Барлық қазақ­стандықтар секілді мен де елі­мізде болып жат­қан орасан зор өзге­рістермен мақта­нуға құқылымын.

Өзге аймақтар тәрізді Қазалы ауданында да жұмысы жанданып, шаруасын дөңгелентіп отырған іргелі ұжымдар бар. Солар­дың алдыңғы  легінде «Рза» акционерлік қоғамы  тұр.  Қызылорда облысы мен Қазалы ауданының құрметті азаматы, білікті кәсіпкер Самұрат Имандосов басқаратын аталған қоғамның  атақ-даңқы баршаға жақсы мәлім. Өзінің жұмысын ғасыр тоғысқан тұста бастаған рзалықтар арада өткен жылдарда небір асулардан өтті, талай биіктерді бағындырды. Әрине, табыс өзінен-өзі келмейтіні тағы рас. 

Осыдан он жыл бұрын облыс орталығы – Қызылорда қаласында аумағы 16,6 гектар болатын Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президенті атындағы саябақ бой көтерді. Осынша уақыттың ішінде жас шыбықтар ­саялы бәйтеректерге айналған. Аумағы он гектардан асатын Тұңғыш Президент саябағында жеміс ағаштарымен қатар гүлдің де түр-түрі өседі.

Тәуелсіздік алған алғашқы уақыттан бастап Елбасы Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаевтың тапсырмасымен жүзеге асырылған «Мәдени мұра» бағдарламасының аясында көптеген ауқымды жұмыстар қолға алынды. Елімізде қаншама өнер жәдігерлері қалпына келтіріліп, түгелденді. Сыр бойындағы ескі қалаларға археологиялық қазба жұмыстары жүргізілді. Тарихи-мәдени, сәулеттік ескерт­кіштер есепке алынды. Оларды қайта жаңғырту жұмыстары жүзеге асырылуда.

Бүгінде Сыр өңірінде төрт түліктің ең көбейген кезі 1993 жылдан да асып түсті. «Сыбаға», «Құлан», «Алтын асық» бағ­дар­ламалары бойынша асылтұқымды мал өсіріп, халықты сапалы әрі отандық өнім­мен қамтып отырған шаруашылықтар кәсі­бін дөңгелентіп отыр. Елбасы Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаевтың Жолдауларында аграрлық секторда етті мал шаруашылығын дамыту үшін арнайы жобаны қолға алу қарастырылған болатын. Осы мақсатта ауыл шаруашылығына қаржылай көмек беретін «Сыбаға» бағдар­ламасы дүниеге келді. Ол мүйізді ірі қара малының экспорттық әлеуетін көтеруді көздейді. «Агробизнес-2020» бағдарламасы аясында берілетін бұл несиелерді еліміздегі қаржы институттары жүзеге асырып отыр. Мысалы, «Ауыл шаруашылығын қолдау қоры» АҚ-ның шарттарына сай ең жоғары несие көлемі 18 миллион теңге деп белгіленген болса, оны қайтарудың ең ұзақ мерзімі 84 айға дейін жетеді. Сондай-ақ алғашқы 3 жыл ішінде шаруаларға бірқатар жеңілдіктер де жасалады.