Сыр бойы

Қызылорда облысының жастар саясаты мәселелері басқармасының «Жастар ресурстық орталығы» КММ-нің ұйымдастыруымен қаладағы білім беру ұйымдарының жатақханадағы  жастарымен кездесулер ұйымдастырылуда.

13 қыркүйек күні Астана уақытымен 03 сағат 17 минутта «Байқоңыр» ғарыш айлағынан ресейлік-америкалық экипажы бар «Союз МС-06» көліктік басқарылатын кемесі сәтті ұшырылды, деп хабарлайды ҚазАқпарат тілшісі. 

Латын негізді қазақ жазуының реформасы - рухани жаңғыруымыздың шешуші факторы, терең мәнге ие бастама. Жалпыұлттық демократиялық күштер коалициясының отырысында Мемлекеттік тілді жаңа әліпбиге көшіру жөніндегі ҚР Президенті жанындағы Ұлттық комиссияның Жұмыс тобының жетекшісі Ерден Қажыбек осылай мәлім етті. 

Латын қарпін қолдану қазақ тілінің мәртебесін көтеріп, табиғи таза қалпының сақталуына мүмкіндік береді. Бұл туралы Жалпыұлттық демократиялық күштер коалициясының отырысында «Жас Отан» жастар қанатының төрағасы Данияр Сүндетбаев айтты, деп хабарлайды ҚазАқпарат.

Қай қоғамда, қай елде болмасын әліпби жасау немесе оны ауыстыру – бұл жалпыхалықтық, оның ішінде алдымен ұлттық мәселе. Сондықтан ол – саяси, мәдени, лингвистикалық, әлеуметтік, экономикалық, т.б. жақтан ойланып, толғанып шешетін маңызды әрі күрделі проблема.

Еліміз тәуелсіздік алған жылдардан бастап латын әріптеріне көшу мәселесі көтеріліп, қоғам талқысына түсіп келеді. Бұл мәселе төңірегінде 2006 жылы Елбасы Н.Назарбаев Қазақстан халқы Ассамблеясының ХІІ сессиясында: «Қазақ әліпбиін латынға көшіру жөніндегі мәселеге қайта оралу керек. Бір кездері біз оны кейінге қалдырған едік. Әйтсе де латын қарпі коммуникациялық кеңістікте басымдыққа ие және көптеген елдер, соның ішінде посткеңестік елдердің латын қарпіне көшуі кездейсоқтық емес. Мамандар жарты жылдың ішінде мәселені зерттеп, нақты ұсыныстармен шығуы тиіс. Әлбетте, біз бұл жерде асығыстыққа бой алдырмай, оның артықшылықтары мен кемшіліктерін зерделеп алуымыз керек», – деген еді.

ҚР Парламенті Мәжілісінде «Мемлекеттік тілдің латын графикасындағы әліпбиінің бірыңғай стандартын енгізу» мәселелері жөнінде тыңдау болып өтті. Онда ҚР Парламенті Мәжілісінің төрағасы Н.Нығматулин бастап, бірқатар министрлер, тіл мәселесін терең зерттеп жүрген ғалымдар, Мәжіліс депутаттары өз тарапынан ой-пікірлерін білдірді.

Мемлекет басшысының «Болашаққа бағдар: рухани жаңғыру» мақаласын еліміздің келешегіне бағытталған кешенді бағдарлама, кемел шешім деп ойлаймын. Өйткені онда ұлттық болмысымызды, сан ғасырлық тарихымызда сағы сынбаған адами, рухани құндылықтарымызды қаз-қалпында сақтап қалудың жайы жан-жақты баяндалған.  

Мәжілісте «Мемлекеттік тілдің латын графикасындағы әліпбиінің бірыңғай стандарттарын енгізу мәселелері туралы» парламенттік тыңдау өткізілгені белгілі. Онда Елбасы Н.Ә.Назарбаевтың «Болашаққа бағдар: рухани жаңғыру» атты бағдарламалық мақаласында көрініс тапқан осынау іргелі жобаға байланысты ордалы ойлар айтылды. Уақытпен үндескен бағалы бас­таманы қызу қолдаған республика жұртшылығы мемлекеттік маңызды мәселеге орай байыпты пікір білдіруде. Бүгін біз солардың бір бөлігін оқырман назарына ұсынып отырмыз.

Елбасының «Болашаққа бағдар: рухани жаңғыру» мақаласында айтылған біртіндеп латын алфавитіне көшу – заман талабы. Себебі, латын графикасы қазіргі замандағы жаңа технологиялық ортаның, коммуникация, білім мен ғылымның ерекшелігіне айналған. Қазіргі таңда латын әліпбиі үлкен беделге ие болып, қолданыс аясы да, мүмкіндігі де зор екендігін танытып отыр. Әлемде ақпараттың басым пайызы ағылшын тілінде таратылатынын ескерсек, Қазақстан үшін латынға көшудің пайдасы өте көп болары сөзсіз. Сондай-ақ бұл өзгеріс тіліміздің фонологиялық, лексикологиялық және терминологиялық жағынан дамуына бірден-бір кепіл бола алады.