Сыр бойы

ТЕҢІЗДІ КҮТІП КЕМЕ ТҰР «Бекіренің бел кеспесін жемейтін басым, қойдың құйқалы етіне қор болдым-ау» делінетін аңыз-әңгіменің астарынан күнкөрісі балықпен байланысқан жұрттың бейнесі көрінетіндей. Нақтысы сол, өзен-көл жағалаған елдің қай заманда болмасын несібесі ортаймаған. 

Біршама уақыт бұрын  Мәскеуден туыстарымыз қонаққа келген еді. Мектеп бітіргендеріне кырық жыл толғанын атап өту үшін сыныптастар болып бас қосуды ұйғарыпты. Жалғанда кішкентайдан бірге өскен достарға кім жетеді дейсіз. Ата-әже атанып, самайларын қырау шалған парасатты жандар бір сәтке бозбала мен бойжеткенге айналып кеткендей. Көптен көрмеген құрбы-құрдастар тебірене жүздесіп, алғаусыз сыр ақтарысып мәре-сәре болысты. Дәм жазып шалғайда жүргендер Аралдың бүгінгі сән-сәулетіне қайран қалғандарын сүйсіне жеткізуде. Олардың сипаттауынша, тарихы мол шаһар қатты өзгерген. Аумағы да бұрынғысынан ұлғайып, ажарлана түсіпті. Мақтағанды кім ұнатпасын?! Біз де марқайып қалдық. Алайда, мұның жалаң мақтау еместігіне Аралды аралап көрсеңіз қаныға түсесіз.

Замана көші ілгері жылжыған сайын адамның ой-өрісі, талғам-пайымы да биіктей беретіні белгілі. Тәуелсіз еліміздің бүгінгі аяқ алысына қарап осындай тұжырым жасауға болады. Алысқа бармай-ақ Қазалы ауданын мысалға алайық. Ауылда туып-өстік. Біздің балалық шағымызда ауызсу жайы ең күрделі мәселе еді. Бөшкеңді сүйретіп бас-аяғы бірді-екілі қолдан қазылған құдықтың басына әлденеше сағаттап кезекке тұрасыз. Қыс мезгілінде аналарымыз жауған қар, қатқан  мұзды ерітіп амалдайтын еді. Түнемелікте электр қондырғысымен берілетін жарық белгілі уақытта сөндіріледі. Жазатайым той-томалақ жасайтын болсаңыз, мотор жағатын ағайға жағдай айтуға тура келеді. Көшенің түнгі жарығы туралы сөз қозғаудың қажеті шамалы.

Шиелі ауданында индустриялық-инновациялық даму бағдарламасы арқылы ауқымды істер қолға алынды.

– Биыл Жаңа жылды жаңа пәтерде қарсы аламыз. Сондай қуаныштымыз. Осыдан төрт жыл бұрын пәтер кезегіне тұрғанымызда баспананы ұзақ жылдар күтетін шығармыз деп ойладық. Өйткені, бұған дейінгі кезеңдері жерлестеріміздің пәтер кезегінде кемінде он жылдай тұрғанын көріп келдік. Бірақ, соңғы жылдары Қызылордада көпқабатты тұрғын үй құрылысы өте қарқынды жүрді. Қаланың әр аумағында жаңа шағын аудандар тез бой көтеріп жатты. Соның нәтижесінде биыл «Қолжетімді бас­пана-2020» бағдарламасы бойын­ша Шүкіров көшесіндегі 50 пәтерлі бесқабатты үй­ден үш бөлмелі пәтерге қол жеткіздік. Пәтеріміз жылы, жайлы жарық, – дейді қаладағы №261 мектеп директорының оқу ісі жөніндегі орынбасары Айжан Батталова.

Денсаулық сақтау саласы шоқтығы биік шаралармен үстем. Айталық, сырбойылықтар саулығын сақтауда және ана мен баланың жағдайын жақсартуда атқарылып жатқан ауқымды жұмыстардың нәтижесінде өңірде бала туу көрсеткіші көтеріліп, табиғи өсім артуда. Атап айтқанда, ағымдағы жылдың 11 айында 17094 сәби дүниеге келіп, 21,4-ті құрады. Сонымен бірге, есепті мерзімде ана өлімі көрсеткіші 85,3 пайызға төмендеген.

Әлемдегі бірқатар мемлекеттердің астанасы өзеннің екі жағын жағалай орналасқаны мәлім. Мәселен, жауһар қала Париж – Сена, Лондон Темза өзенінің қос жағалауына орын тепсе, асқақ рухты Астанамыз Есілдің екі жағалауына салынуда. Енді міне, Астанаға қарап бой түзеп келе жатқан Қызылорда қаласы да ұлы өзеннің қос жағалауында дамитын болды. Өйткені, көпшілік көптен күткен нысан жуырда қолданысқа берілді. Сол жағалауды игеру, мұнда жаңа қала салу ісі көктемде қауырт басталмақшы.

Бүгінде шаһар бөлек, келбеті көркем, келешегі өркен. Соңғы 3-4 жылдың ішінде оның дәулеті тасып, сәулеті артты. Менмұндалаған ғажайып ғимараттар салынып, демалыс орындары көбейді, абат бақты, берекелі ордаға айналды. Қызылорданың құшағында қарқынды істер қанат жайды. Жұртшылық Сырдария жағалауынан рухыңды көтерген Рәміздер алаңының, егемендікке ерекше сый болған Тәуелсіздік даңғылының ашылу салтанатына куә болды.

Келешектен жақсылық күту – ол адам баласына тән қасиет. Бәріміз де алдағы келе жатқан 2017 жылдан отбасымызда, әулетімізде, ұжымымызда, ауылымыз бен қаламызда, Отанымызда тек жақсылық болғанын қалаймыз. Келер жылы Сыр елінің бас қаласы – Қызылорданың өзінде біраз жақсы жаңалықтар орын алатынына сенеміз. Өйткені, бұл бағытта мақсатты түрде жұмыстар жасалып жатқанын көзімізбен көрудеміз. Соның бірі – шыны зауытының құрылысы. Қазірде құрылысы қарқынды жүріп жатқан шыны зауыты 2017 жылы іске қосылады деп күтудеміз. Басқаны сөз қылмай, тек шыны зауытын айтуымыздың өзіндік себептері жетерлік.

Биыл облыс чемпионы атанған Шиелі ауданындағы іргелі шаруашылықтың бірі – Ақмая шаруа қожалығы. Агротехникалық шараларды өз дәрежесінде өткізіп, ұжым мүшелерін ортақ іске лайықты ұйымдастыра білген шаруашылық үстіміздегі жылы 1110 гектар күріштің әр гектарынан орташа 68 центнерден өнім алса, бидайдан 20 центнерден жоғары астықты қамбаға құйды. Сол секілді мақсары, жоңышқа өсіруде де жақсы нәтижеге қол жеткізіп, мал азығының берік қорын жасады. Осылай аудан ауыл шаруашылығына лайықты үлес қоса білген ұжым 1000 гектардан астам сүдігер жыртып, күздік бидайын сеуіп те үлгерді.