Сыр бойы

ҚР мемлекет және қоғам қайраткері, үш мәрте «Еңбек Қызыл Ту» және «Құрмет белгісі» орденінің иегері Шәймерден Бәкіровтің кеудемүсіні орнатылып, ғылыми-танымдық конференция өтті. Бұл туралы облыстық әкімдіктің баспасөз қызметі хабарлады.

Қызылорда қаласының және барлық аудандардағы ірі жабдықтаушылар мен өнімді өндірушілер арасында негізгі азық-түлік тауарларын 5-10 пайыздық үстемеден асырмай сату жөнінде 46 меморандумға қол қойылған. Бұл туралы облыстық ауылшаруашылық басқармасының баспасөз қызметінен хабарлады.

Сырдария ауданы облыс орталығына жақын қоныс тепкендіктен өңірде өндірістің барлық түрін өркендетуге мүмкіндік бар. Бүгінгі таңда Сырдария ауданы дотациясыз ауданға айналып отыр. Қазірдің өзінде ауданға бөлінетін субвенция көлемі үстіміздегі жылы 1,4 млрд. теңгеге азайтылған. Ауданда жеткілікті бюджетті қалыптастырудың барлық жағдайлары жасалуда. Өткен 8 айда жылдық табыс 100,3 пайызға орындалып, аудан бюджетіне 3,3 млрд. теңге қаржы жинақталған. Жылдың аяғына дейін тағы да 1,6 млрд. теңге қаржы түседі деген болжам бар. Бүгінде берекелі, келешегі кемел Сырдария ауданының жай-тыныс-тіршілігін толығырақ білу мақсатында аудан әкімі Ғанибек Қазантаевпен әңгімелескен едік.

22 қыркүйек күні Алматы қаласында Тұрғын үй құрылыс жинақ банкі жанындағы Қоғамдық кеңестің екінші отырысы өтті. Күн тәртібінде шығарылып, талқыланған мәселе – ҚТҚЖБ желісі бойынша «Қолжетімді тұрғын үй-2020» бағдарламасымен салынып жатқан тұрғын үй құрылыстарының мерзімінде аяқталмауы. Мәселен, 2014 жылдың 1 қыркүйегіндегі дерек бойынша, еліміздің жеті өңірінде жалпы ауданы 109 мың шаршы метр болатын, 1 671 пәтердің, яғни 31 тұрғын үйдің құрылысына қатысты шикілік шыққан. ҚТҚЖБ баспасөз қызметі таратқан хабарламаға қарағанда, 19 нысанның пайдалануға беру мерзімі бұдан бір жыл бұрын өтіп кетсе, қалған 12 үйдің құрылысы бірнеше айдан бір жылға дейін кешеуілдеп отыр. Бір сөзбен айтқанда, қоғамдық кеңес отырысы қызық өтті. Өткір сауалдар қарша борады. Сондай-ақ, БАҚ пен әлеуметтік желілерде бұл кездесу қызу талқыға түсті.

Сырдарияөзенінің төменгі ағысында орналасқан халық ХІХ ғасырдыңбасынан-ақ Қоқанжәне хиуалықтар мен орыспатшалығының езгісіне тапболды.Әрине,бұл төтеннен бір күндетап келген, бірденболған оқиға емес.Сан ғасырлар бойы көршілесболып келген хандықтардыңқазақ елінің жері менбайлығына құмартумен, ашкөздікмақсаттарынан туындағанеді.

Жанқожа бабаның 240 жылдық тойы қарсаңында шығармашылық топ мүше­лерінің жұмыстары жайлы айта кетуді жөн көріп отырмыз. Бүгінде Жанқожа ба­ба туралы «Наркескен» трилогиясы Ал­ма­тыда баспадан шығарылып, оқыр­ман­дарына жол тартқалы әзір тұр. Трилогия авторы, жазушы, Қазақстан Жазушылар одағы мен Авторлар қоғамының мүшесі, тарихшы, жазушы, аудармашы Әбдісаттар Оспанов 1941 жылы Арал ауданы, Ұялы ауылында дүниеге келген. Қазақ ССР Тарихи және мәдени ескерткіштер қорғау қоғамы Орталық кеңесінде аға нұсқаушы, қоғамның Қызылорда облыстық кеңесі төрағасының орынбасары, «Қайнар» бас­па­сында аға редактор, республикалық кі­тап мұражайының, «Маржан», «Қоғам және қылмыс» ЖШС директоры болған.

Дастан авторы Талғат Ті­леулесов Арал ауданы, Қа­ра­терең ауылында дүние­ге келген. Қазір Ақтөбе қа­ла­сында тұрады. Қазақстан Жур­на­лис­тер одағының мү­ше­сі. «Са­ғындым сені» жыр жи­нағының авторы.

Жылдар жылжыған сайын жаңарып, жаңғырып жатқан заман ғой. Бұл пікір бұқаралық ақпарат құралдарын да айналып өте алмайды. Басқасын айтпағанда, кешегі кеңестік кезеңде облыстық газетте секретариат деген болатын. Айтпағымыз, соның қызметкерлері жайлы. Өткен ғасырдың жетпісінші жылдарының бас кезінде облыстық "Ленин жолы” (қазір "Сыр бойы”) газетінің секретариатында жауапты хатшының орынбасарлары Болат Мұратбаев, Нұрпейіс Байғараев және газеттің әрлеушісі (ретушер) Мұхаммед Оразбақов қызмет ететін. Ал жауапты хатшы Шора Ералиев өз алдына жеке кабинетте болатын. Секретариат қызметкерлерінің міндеті – редактор мен оның орынбасарлары оқып, нөмірге жоспарланған материалдарды макеттеп, баспаханаға жіберіп, сонда теріліп, беттеліп, газет кезекшілерінің алдына берілуін қамтамасыз ету. Әрине, оңай жұмыс емес. Ерте келеді, кеш қайтады. Өздерінше материал жазуға уақыты да жоқ. Оларды секретариат қызметкерлері дейді, ал олармен деңгейлес бөлімдегі жазатын журналистер әдеби қызметкерлер болып аталады. Біздің бұл жолғы әңгімеміз сол кездегі секретариаттағы үшеу туралы болмақшы.

1943 жылдың бас кезі, 5 жастамын. Анам саууға барған сиырын таппай, зарлады да қалды. Сиырды алып кеткен екі адамның ізі жатыр. "Батыр атам-ау, енді мына жетімдерді қалай асыраймын?” – деп анам жылап жүр. Негізі Әлімнің келіндері Жанқожа батырды "Батыр атам” деп сыйынатын. Үйде атам бар еді. Бір жағында жан жоқ, тіл жоқ. Кезінде Арал-Қазалыға белгілі суырып салма ақын болған. 

Халқының болашағы үшін басын бәйгеге тігіп, кеуде­сін оққа тосқан Жанқожа Нұр­мұхамедұлының туғанына 240 жыл толуына орай Қазалыда батырдың құрметіне кең ауқымда түрлі шаралар өткізіледі.