Сыр бойы

Облыс прокуроры Сапарбек Нұр­пейі­совтің төрағалығымен өт­кен үйлестіру ке­ңесінде білім беру ұйымдарының 2014-2015 жаңа оқу жылына дайындық ке­зеңіндегі заң­ды­лықтың сақталуы сөз болды. Кәме­летке толмағандардың құ­қық­­тары мен мүдделерінің бұзылуын бол­дыр­мау бағытында атқарылып жат­қан іс-шаралардың тиімділігі мен мақ­сат­тылығы, сондай-ақ уәкілетті мем­лекеттік органдардың бұл бағыттағы қызметінде заңдылықтың қолданылу жағдайы жә­не басқа да проблемалық мәселелер талқы­ланды.

Бүгіндері жетпістің бесеуіне келген, философия ғылымдарының докторы, Қорқыт Ата атындағы мемлекеттік университеттің құрметті профессорыАмангелді Әбдірахманұлы Айталыазаматтығы ғалымдығын айқындаған көрнекті қоғам және мемлекет қайраткері. Ол сонау студенттік кезден ұлтаралық қатынастар проблемаларымен жүйелі айналысып, 1968 жылы диссертация қорғап, философия ғылымдарының кандидаты, 1988 жылы Мәскеуде философия ғылымдарының докторы болды. Осы тақырыптағы алғашқы сүбелі еңбегі «Ұлттану» атты оқулығынан бастап А.Ә. Айталы «Ұлт мұраты: депутат көзқарасы» (2003ж.), «Байсалды ел байқаусыз қате жібермес» (2008ж.), «Қазақты намысы қамшыласын» (2009ж.), «Ұлт пен дін – тәуелсіздік арқауы, Нация и религия – основы независимости» (2013 ж.) атты кітаптарында ұлт және ұлтаралық қатынас мәселесін тұрақты әрі жан-жақты зерттеп келеді.

Сіздерді 10-14 қыркүйек аралы­ғын­да өтетін Сыр елінің тумасы, қа­­зақ өнерінің асыл анасы Сәбира Майқанованың 100 жылдығына ар­нал­ған Қазақстан театр­ла­ры­ның XXII республикалық фестиваліне шақы­рамыз!

Сәбира апай шуағы мол жан еді. Менің шешеме ұқсайтын... Адамды өзіне тартып тұратын, ешкімді жатырқамайтын. 1979 жылы Қызылорда театры есепті гастрольмен Алматыға барды. Гастроль шымылдығын М.Әуезовтiң «Түнгі сарын» драмасымен ашқан болатынбыз. Ертеңіне «Социалистік Қазақстан» газетіне «Талассыз табыс» тақырыбымен Қазақстанның халық артисі Серке Қожамқұлов пен КСРО халық артисі Сәбира Майқанованың сұхбаты шықты. Онда С.Майқанова «Жерлестерімнің гастрольдік жарнамасынан М.Әуезовтің «Түнгі сарынын» оқығанымда театрдың творчестволық батылдығына іштей қол соққан болатынмын. Бұл өзі қойылымға қиын, қатпар-қыртысы көп, күрделі дүние. «Түнгі сарын» Мұхаңның басқа шығармаларынан бітімі бүтіндей дерлік бөлек драма. Тартысының өрбуі де, кейіпкерлердің сөйлеу мәнері де, бірнеше тағдырды желілей жүргізуі де тарихи-революциялық тақырыпты көркемдікпен игеру талаптарына сай жаңаша шешілген бұл туындыны «Қаракөз», «Еңлік-Кебектің» кілтімен аша алмайсыз, – депті.

Бүгінде тәуелсіз еліміздің музыкалық мәдениетіне еркін қадам басып, өзіндік үні, өзіндік тілімен танылып, әртүрлі жанрларда қолтаңбасын қалдырып жүрген өнер жұлдыздары да жетерлік. Комералық оркестр, фольклорлық ансамбльдер, халық аспаптар оркестрі және симфониялық оркестрлердің қанатын кеңге жайып, қазақ халқының рухани игілігін арттырып отыр.

XVIII-XIX ғасырларда Сырдың өн бойын Қоқан, Хиуа хандықтары билегені бәрімізге тарихтан белгілі. Осы Елді мекендерді билеп, одан алым-салық алып, оны орталыққа жіберіп тұруы үшін қорған, бекіністер салып, әскер жасақтарын ұстағаны.

Қызылорда облыстық кәсіпкер палатасының делегациясы Жаңа­қор­­ған, Шиелі, Қазалы ауданда­рын­­да болып, кәсіпкерлер палата­сы­ның аудандық кеңесін сайлау­ға байланысты кеңейтілген мәжіліс­терін өткізді.

Алтын күз есік қаққалы тұр. Берекелі күздің егіс даласын дүбірге бөлеп, қырманды қызылға толтырар уақытын асыға күткен сырдариялық егінші-механизаторлар Сыр маржанын жинауға құлшына кірісіп те кетті. Сәрсенбінің сәтті күнінде аудандағы А.Тоқмағанбетов, С.Сейфуллин, Шіркейлі және Қоғалыкөл ауылдарындағы егіс танаптарына алғашқы орақ түсті.

Атакәсіппен айналысқан ау­­­ыл тұрғындарына кәдімгідей қол­дау көрсетіп келе жатқан «Сыбаға» бағдарламасын ал­ғаш­­қыда бірқатар жұрт өз дә­режесінде түсінбей, орны­мен пайдалана алмай келе жат­қа­нымен мұның кәдеге асар тір­лік екендігі қазір көзге ай­қын көріне бастады. Әрине, ине­ні ілу үшін де саусақты бү­гу керек. Сондықтан да мемле­кеттік маңызы бар бағдарлама аясында белгілі бір табысқа қол жеткізу үшін әуелі оның түпкі мақсатын зердеде ұстай отырып, ұқыптылық пен экономикалық алғашқы сауаттылық, яғни есеп, сосын шаруаны дұрыс ұй­­­ымдастыра білу секілді қабі­лет­тер керек.

Қызылордада жаңа өндірістер ашу, шағын бизнесті дамыту және әлеуметтік нысандарды пайдалануға беру есебінен жыл басынан бері 7 мыңнан астам жаңа жұмыс орны ашылады.