Сыр бойы

Бойына шаң жуытпай таза киініп, ақ көйлегіне тағар галстугін таңдап алатын ата кейпі әлі көз алдымызда. Сексеннің сеңгіріне шыққанша өзін тік ұстап, айтар сөзін тереңнен қозғау қалпынан жаңылмады. Мезгілдің  сырқатын бойына жұқтырмады. Табаны бұдырсыз, таңдайы бедерсізді ұнатпайтын. Екі сөзінің бірінде: – Жаман өзін білмейді, жақсыларын күндейді деп отыратын. Тектілікті бойына дарытып өсті. Отырған жерде әулет тарихын әріден қозғап, бабалар сөзін майын тамыза айтушы еді. Қармақшының өзі туып-өскен «Қызылтамның» әр бұтасын жыр еткенде жұрт сілтідей тыңдап, шыбын ызыңы естілмей қалатын. Сүйген жары Күлстан әже де нағыз шежіре. Мәлікаждар атаның әр сөзіне зейін қойып, одан әрі жалғастырып, жаңғыртып отыратын әже қазір сексен үште. Сырқатқа сыр бермей, отбасын маздатып, ақыл-кеңесін айтудан әлі жаңылмай отыр. Құрсағынан тараған жеті бала – жеті шаңырақ, бұлардан өрбіген оншақты немере демалыс күндері үйді басына көтеріп, кең залдың төрін шаңдатқанына әже мәз-мәйрам.

 Қазақ тарихында елдің соңғы ханы болған Кенесарының алар орны ерекше. Ол – бүкiл өмiрiн ұлтын бiртұтас мызғымас ел етуге арнаған, азаттық жолында жанын қиған аса дарынды қолбасшы. Атасы Абылай да үш жүзді біріктірген, батырлығымен дараланған, парасаттылығымен ерекшеленген, Алаш баласы хан көтерген айбыны асқақ жан болды. Кенесарының әкесі – Қасым да отарлық саясатқа қарсы соғысумен өттi. Халықты бұғаудан босатуды көксеген, азаттық сүйгіш хан Кене де осы бір асыл істі жалғастырды.

Қаламгер болған соң Сыр аймағының түкпір-түкпіріне барып, бітім-болмысы бөлек текті тұлғалармен тұз-дәмдес болып, ашық-жарқын әңгімелесеміз. «Жақсының шарапаты жалпақ елге жетеді» деп атам қазақ айтқандай, бар ғұмырын ұрпаққа ұлағат етуді мұрат тұтып, жандары ізгілік шуағымен жадыраған жандардың артында өшпес із, өлмес мұра қал¬ды¬рып келе жатқандығын біреулер білсе, біреулер білмес. Осындай айтулы ақсақалдардың бірі, бірі ғана емес бірегейі, бүгінде 80 жастың серкесі атанып жүрген ағамыз Қаһарман Табынбаев.

Кеше Облыс әкімдігінде Елбасының «Болашаққа бағдар: рухани жаңғыру» бағдарламалық мақаласын түсіндіру мақсатында аймақтық семинар-кеңес өткізілді. Жиынға облыс әкімі Қырымбек Көшербаев, ҚР Президенті Әкімшілігі Ішкі саясат бөлімінің меңгерушісі Аида Балаева Оңтүстік Қазақстан облысының делегациясы, жергілікті басқарма басшылары мен аудан әкімдіктерінің өкілдері, ақпараттық топтардың мүшелері қатысты.

Елбасы Халық әртісі Әлібек Дінішевті қабылдады.

Тәуелсіздік алғалы бері еліміз қарыштап дамып келеді. Мәңгілік ел болу жолында Қазақстан халқы берекелі бірлік бен ынтымақты тірлік жасауда. Ел экономикасының дамуына шағын және орта бизнестің де айтарлықтай қосқан үлесі бар.

Бүгінгі таңда Қызылорда облысында бірнеше жобалар қолға алынып, ауқымды жұмыстар атқарылуда. Сондай үлкен жобалардың бірі – шыны зауыты жыл соңына дейін пайдалануға берілмек. Бұдан бөлек облысымызда мырыш, уран өндірісі де қарқын алуда. Алайда, елімізде бұл салаға қажетті мамандарды дайындайтын жоғары оқу орындары жоқ.

Ел ішінен мешіт ашып, шариғат үкімін жүр­гізген Қолдас әулие кезеңінде табын Өмірқұл деген кісінің он екі мың жылқысы болыпты, бірақ бір перзентке зар екен.

4500-ге жуық түтіні бар Төменарық ауылында  «әл-Хақ» мешітінің есігі айқара ашылды. Бұрыннан түрлі ұлттың басын қосып, тату-тәтті өмір сүріп келе жатқан елді мекендегі имандылық үйінің ашылу салтанатына жер-жерден тілеулес ағайын жиналды. 

Қазақ «Ат – ер қанаты» деп сәйгүлікті жансерігіне балаған. Жылқы  – дала жұртына тән мәдениетпен өмір сүрген, әлі күнге дейін салт-дәстүрі берік сақталған біздің халық үшін киелі жануар. Ауыз әдебиетіндегі эпостық жырлардағы батырлардың аттары ерекше қасиет біткен  тұлпарлар ретінде суреттеледі. Бұған Қобыландының – Тай­буры­лы, Алпамыстың – Байшұбары тіпті, ертегідегі Кендебайдың Керқұласы дәлел бола алады. Олар – айшылық алыс жерлерге жылдам жеткізетін тұлпар ғана емес, сонымен қатар, көкке самғар пырағы, батырлардың сенімді серігі.