Сыр бойы

 Жақында Қызылордаға қарай жолға шықтым. Құдай бере салған «Семей-Қызылорда» пойызы баяғы. Семейден келе жатқаны бар, Алматыдан мінгеніміз бар, вагон жолаушыға лық толы. Қарап отырмай қасымдағылардан сұраймын: «Қайда бара жатырсыңдар? Қайдан келе жатырсыңдар?» деп. Бірі тойға, енді бірі асқа бара жатыр. Үшінші біреу құдалықтан қайтып келеді. Ал мына біреуі беташарға ғана қатысыпты. Мен де сол тойшының біреуімін.

 Белгілі журналист әрі тележүргізуші Мәди Манатбек ауызашарды "ифтар" деп атамауға шақырды. Журналистің айтуынша, халықтың тым еліктегіштігі осындай жағдайға әкеліп отыр. Бұл туралы Мәди мырза Instagram парақшасында жариялады деп жазады KAZ.NUR.KZ.Белгілі журналист әрі тележүргізуші Мәди Манатбек ауызашарды "ифтар" деп атамауға шақырды. Журналистің айтуынша, халықтың тым еліктегіштігі осындай жағдайға әкеліп отыр. Бұл туралы Мәди мырза Instagram парақшасында жариялады деп жазады KAZ.NUR.KZ.

 2- 7 жас аралығындағы балалар терезеден құлау қауіптеріне жиі тап болады. Бұл туралы ҚазАқпарат Нұр-Сұлтан қалалық Төтенше жағдайлар департаментіне сілтеме жасап хабарлайды.

«Сыр бойының» 90 жылдық тарихында басылымның аудандардағы тілшілерінің алар орны бір бөлек. Қарашаңырақтың ортақ абыройын асқақтатуда олардың еңбегі зор. Солардың қатарында басылымның Қармақшы мен Жалағаш ауданында 20 жылдан астам меншікті тілшісі болған Рашит Жарылқасынов та бар. Арнайы Қармақшыдағы ағаның шаңырағына соқтық. Аула есігінен «Ассалаумағалейкум» деп ене берген бізді Рашит ағаның өзі қарсы алды. Ардагер тілші көктем мезгілі болған соң есік алдындағы шағын бақшалық жерге көкөністің түр-түрін егіпті. Жасы 80-нен асқан ол аула ішіндегі қара талдың түбіне қос үстелді немересіне алдыртып, біздің бұйымтайға құлақ асты. 

Міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру жүйесі мемлекет, жұмыс беруші мен азаматтар арасындағы ортақ жауапкершілік принципі бойынша жұмыс істейді. Себебі, экономика қанша дамыса да, бүкіл денсаулық сақтау саласының проблемаларын бюджеттің мойнына іліп, жауапкершілікті мемлекетке ысырып қоюға болмайды. Өйткені азаматтардың денсаулығы тек медицинаға ғана байланысты емес. Ол азаматтардың өмір сүру салтына, жұмыс істейтін жеріне және әр адамның жеке жауапкершілігіне тәуелді.

Қасиетті Сыр елінде Қорқыт атадан бастау алатын рухани құндылықтардың мол қазынасы бар. Алайда, соның бәрін халық кәдесіне асып жатыр деп айту қиын. Міне, сондықтан да ел ішінде ұмытылып бара жатқан мәдени мұрамызды қайта жаңғыртып, келешек ұрпаққа табыстау мақсатында облыстық мәдениет, архивтер және құжаттама басқармасы тарапынан «Жыр мұра» жобасы ұсынылып, аталған жоба өз жұмысын бастады.

1. Таным-тағылымТүріліп түн, алаулап таңы атады,Күн нұрына бөленіп жер жатады,Сәулесімен оятқан тіршілікті,Жалқынына сыйдырып, ол батады.

 Кішкентайынан қолынан ине мен жіпті тастамайтын Салтанат Қисықова әдепкіде осындай кәсіп ашып, ұршықша иіріп кетемін деп ойламады. Әйткенмен, жүрек түкпіріндегі ұлттық қолөнерге деген ықыласы оны биіктерге жетелеп, арман отын тұтатты. Ауыл арасында ісмерлігімен танылған ол кейін мемлекет қолдауының арқасында үлкен бір кәсіптің құлағын ұстады. Сонау Қармақшы ауданының Қуаңдария ауылындағы өнер иесі бүгінде текеметтің әрбір үйдің төріне жайғасуына септігін тигізіп келеді. 

 Академик Рахманқұл Бер­дібаев «Қазақтың 18 мың сөзі бұзылып жүр» деген екен. «Сен бару керексің», «мен алу керекпін» деп сөйлейтіндерге, өзі тұрған жерден баратын бағытына «келемін» деп айта­тындарға дұрыс сөйлеп тұр­ғандай бас изейтін қалге жеттік.  

 XIX ғасыр аяғы XX ғасыр басында қазақ елінде Петербург, Мәскеу, Омбыда оқып, білім алған саяси санасы оянған жалынды жастар өсіп шықты. Оның қарсаңында Ресейде түрлі қоғамдық қозғалыстар жүріп, саяси партиялар пайда болды. Ол әлеуметтік, ұлттық, азаттық, теңдік мәселелерін көтерді. Батыс елдердегі сияқты Ресейде де жеке басшылық тәр­тібін (билігін) тізгіндейтін конгресс, парламент сияқты ха­лық қатысуы мен сайланған депу­таттар кеңесі - мемлекеттік Дума дүниеге келді. Дума депутаттары арасында пат­ша­лық жүйені қолдайтындар да және оған қарсы әр ұлттың өз билігі өзінде болуын жақ­тай­тындар да болды.