Сыр бойы

 Қазақстан Республикасы­ның «Сыбайлас жемқор­лыққа қарсы іс-қимыл туралы»  Заңының бас­ты мақсаты – азаматтардың құқықтарын  қорғау, жемқорлыққа байланысты құқық бұзушылықтардың алдын алу, олардың жолын кесу  болып табылады. 

Өткен жылдарда елімізде сыбайлас жемқорлыққа қарсы тиімді жүйе құрылды. Сыбайлас жемқорлықпен күресу үшін қоғамның барлық сала­уатты күштері жұмылдырылған және оның саны өсе түсуде.

Сыбайлас жемқорлық қылмысын жасағаны үшін бас бостандығынан айы­румен қатар айыппұл санкциялары, сондай-ақ қылмыстық жолмен алынған мүліктерін тәркілеу қолданылады. Мемлекеттік қызметке сыбайлас жемқорлық қылмыс пен заң бұзушылық жасаған тұлғаларды қа­былдауға тиым салынған, оларды жұмысқа алған басшылардың жауап­кершілігін тудыратын норма қарас­тырылған.

Қазір әлемде сыбайлас жемқорлық­пен күресуді күшейту жұмысы үздіксіз жүргізілуде және әрдайым жетілдірілу үстінде.

Әрбір мемлекет қолданатын сыбайлас жемқорлықпен күрес әдістерінің жиынтығы өзгеше, ол елдің саяси жә­не экономикалық тұрақтылығына ғана емес, сонымен қатар, әдет-ғұрпы мен салт-дәстүріне, діни ерекшелігі мен құқықтық мәдениет деңгейіне, халқының саны мен орналасу тығыз­ды­ғына да байланысты болып келеді.

Жемқорлықты болдырмау, оның алдын алу мақсатындағы жұмыс­тар­ды өз дәрежесінде сапалы және уақытылы атқару, оны қазіргі заманауи талаптарға сәйкестендіру барысында қазынашылық жүйесінде көптеген өзге­рістер енгізілді. Мәселен, бірнеше жыл бұрын «Қа­зынашылық – Клиент» атты мем­ле­кеттік мекемелер арасындағы элек­тронды «құжат айналымы» жоба­сының тұсауы кесілді. Бұл уақыт талабынан туған, қаржыны басқарудың ха­лықаралық тәртіптеріне сай келетін шешім еді. Осы жобаның арқасында республика бойынша барлық опера­циялардың ашықтығына қол жет­кізілді. Сондай-ақ, мемлекеттік меке­мелерге қызмет көрсету уақыты қыс­қарды, қағазбастылық азайды, қаржылық құжаттарды өңдеу сапасы жақсарды, операциялық және әкімшілік шығындар кемиді.

Жаңа жүйе құжаттарды қабылдау мен өңдеу бойынша мекеменің функцияларын автоматтандыруға жол ашты. Бюджет қаражаттарын атқару ба­рысында санкцияланбаған іс-әре­кет­терді болдырмау мақсатында мем­ле­кеттік мекеменің басшылары мен бас есепшілері тарапынан «Қазы­нашылық – клиент» ақпараттық жүйе­сін жетілдіру мақсатында жұмыс жа­сайтын ескі операциялық жүйенің орнына жаңа Каz Token, e Token, ja Carta  электронды цифралық  қолтаңба  құрылғылары  енгізіліп, бүгінгі таңда барлық мемлекеттік, квазимемлекеттік мекемелер толығымен осы жаңа жүйемен жұмыс атқаруда.

Мемлекеттік мекемелер қашық­тық­тан қызмет көрсететіндіктен, жұмыс­тың тиімділігі арта түсті. Әкімшілік кедергілер әлдеқайда азайып, адами фактордың кесірінен болатын қателер де кеміді.

Қазақстан Республикасының Қар­жы министрлігінің 2017-2021 жыл­дарға арналған стратегиялық жос­­парына сәйкес қаржылық құжат­тарды өңдеу уақытын кезең-кезең­мен 8 сағаттан 4 сағатқа дейін тө­мендету көзделген. Қазіргі таңда Қазы­нашылық департаментінде Қа­зақ­стан Республикасының «Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл» заңына сәйкес іс-шаралар жоспары бекітіліп, тиісті техникалық сабақтар жүйелі жүргізілуде. Сонымен қатар, сенім телефоны үздіксіз жұмыс істейді.  Қызметкерлердің  халықпен жұмыс жасауда мәдениеттілігі мен ашықтығы, заңдылықты сақтауы күнделікті  назарда ұсталады. Расында болашағымыз жарқын болу үшін таза қоғам құруды әрбір азамат өзінен бас­тауы тиіс. Елбасымыз баршамызға ұлтқа мінсіз қызмет етудің лайықты үлгісін көрсетіп отыр. Сондықтан да сыбайлас жемқорлыққа қарсы тұру әрбір азаматтың басты міндетіне айналуы тиіс.      

  Ә.ДҮЙСЕНБАЕВ,

Қызылорда облысы бойынша 

Қазынашылық департаментінің басшысы.