Сыр бойы

Кез келген мемлекет үшін қоғамдық келісімнің маңыздылығы ерекше. Халыққа бейбіт заманда мамыражай өмір сүруден артық ешқандай бақыт жоқ. Сондықтан елімізде татулық пен тұрақтылыққа тәуелсіздік алған жылдан бастап ерекше мән беріліп келеді.  Ассамблеяның 20 жылдан астам уақыттан бері атқарған қызметі мен жүріп өткен жолы қазақстандық этносаралық және конфессияаралық келісім үлгісінің әлемдік қауымдастық алдында беделді ұйымға айналып,  қоғамның құрамдас бөлігі екенін көрсетті.  Ең бастысы, Қазақстан халқы Ассамблеясының қызметі нәтижесінде елімізде этностық немесе діни ерекшелігіне қарамастан, әрбір азаматтың конституциялық, азаматтық құқықтары мен еркіндігін толық қолдана алатын этносаралық және конфессияаралық келісімнің айрықша үлгісі қалыптасты. Сөйтіп, Қазақстанның көпэтностық кеңістігінде сенім, келісім мен өзара түсіністік берік орнады.

Кеше «Достық үйінде» облыс әкімі Қуанышбек Ысқақовтың төрағалығымен облыстық ассамблеяның «Татулық пен келісім формуласы: бірлік пен жаңғыру» тақырыбындағы ХХІІ  сессиясы өтті. Онда облыстық Қазақстан халқы ассамблея хатшылығының атқарған жұмыстары мен алдағы жоспары, сондай-ақ, аймақтың әлеуметтік-экономикалық дамуы туралы айтылды.

Сессияның ашылуында аймақ басшысы қазіргі таңда Қазақстан халқы Ассамблеясы біріктірушілік және зияткерлік әлеует жинақтап, татулық пен бірліктің ұйытқысы болып отырғанын айтты. Сессия қонақтарын құттықтап, ыстық ықыласын жеткізді.

–    ХХVII сессия барысында Елбасы Қазақстан қоғамындағы тұрақтылықты сақтау үшін барлық тетіктердің қалыпты әрі тиімді жұмысын қамтамасыз етуді тап­сырған болатын. Қазіргі таңда Сыр өңірінде Елбасының тапсырмалары жүзеге асып, толымды істер атқарылып жатыр, – деді облыс әкімі. Естеріңізге салайық, «Қызылорда облысын әлеуметтік-экономикалық дамытудың 2019-2022 жылдарға арналып әзірленген кешенді жоспары» осы жылдың 28 мамыр күні Үкімет мәжілісіне ұсынылып, жан-жақты талқыланып, бекітілді. Кешенді жоспардың негізгі бағыттары өнеркәсіп, «Байқоңыр» кешенінде арнайы экономикалық аймақ құру, агроөнеркәсіптік кешен, кәсіпкерлікті дамыту, тұрғын үй-коммуналдық шаруашылығы, экология, су шаруашылығының ахуалы, әлеуметтік сала мен Қызылорда қаласының бас жоспарын қамтиды. Оны іске асыру нәтижесінде жалпыөңірлік өнім көлемі 2 трлн 62 млрд теңгеге дейін ұлғайтылатын болады. Сонымен бірге, алдымызда Мемлекет басшысының айқындап берген ел қажетіне бағытталған, ел мүддесіне қызмет ететін 10 тар­мақтан тұратын межелі міндет бар.

Экономикаға тартылған инвестиция, құрылыс, тұрғын үйді пайдалануға беру көлемі бойынша және ауыл шаруашылығында да өсім қамтамасыз етілді. Об­лыстың экономикалық даму­ын­дағы өсімге қол жеткізу үшін аймақ экономикасын ин­дуст­рияландыру арқылы әрта­рап­тандыру стратегиясы жү­зеге асы­рылуда. Осы ретте «қара­пайым заттар экономикасы» бағ­дарламасы аясында жалпы құны 12,6 млрд теңге болатын 124 жобаны жүзеге асыру жұмыстары атқарылып жатқанын атап өткен жөн. Сондай-ақ, Сыр өңірінде 2018 жылы жаппай кәсіпкерлікті дамытудың үшжылдығы жарияланды. Осылайша, шағын және орта бизнесті дамыту қолға алын­ды. Тек, соңғы алты жылда тұрғын үйді пайдалануға беру көлемі 2,5 есеге артып отыр. Осы уақыт аралығында Қы­зыл­орда қаласының өзінде жаңа 10 шағын аудан, 5 тұрғын үй кешені, 361 тұрғын үй пай­далануға беріліп, 8 мыңға жуық адам баспаналы болды. Оның ішінде, «Баламекен» жобасы шең­берінде «Болат Өтемұратов Қоры» есебінен осы жылы 100 үй пайдалануға берілді. Бұл жұ­мыстарға қор есебінен 450 млн теңге бөлінді. Сонымен қатар, Сырдарияның сол жағалауында сәулеті мен дәулеті келіскен жаңа қала бой түзеп келеді.

Аймақ басшысы және атап өткендей, Қазақстан халқы ассамблеясы Қоғамдық келісім мен ұлттық бірліктің ұйытқысына айналды. Ассамблея құрылған күнінен бастап 24 жылдан астам уақыт бойы тарих, мәдениет және тіл ортақтығын дамытуда қызмет етіп келеді.

– Облыстық Қазақстан хал­қы ас­самблеясының бастамасы­мен әртүрлі форматтағы 96 іс-шара өткізілген. Мәселен, ассам­блея­­ның бастамасымен өңірде «Қа­­зақ­тану» республикалық мәдени-ағартушылық жобасы ұйым­дастырылды. Айта кету ке­рек, бұл жоба Қызылорда облысынан бастау алды. Сондай-ақ, ассамблеяның қолдауымен Байқоңыр қаласы әкімшілігінің ұйымдастыруымен «Халықтар достығы» ұлттық-мәдени фес­тивалі өтті. Облыстық Қазақстан халқы ассамблея хатшылығы өз қызметін бірнеше бағытта жү­зеге асыруда. Атап айтқанда, об­лыстық этномәдени және ау­дандық этно бірлестіктер, қо­ғам­дық келісім және аналар кеңестері, жастар қанаты және ассамблея жанындағы депу­тат­­тық топ, «Қазақстан халқы Ассамблеясы» кафедрасы және ғылыми-сараптамалық топ, қайы­­рымдылық, медиация, аудан орталықтарында меценаттарды тарту бойынша жұмыстар жүргізуде. Жыл басынан бері меценаттардың қолдауымен 798 қайырымдылық іс-шара ұйым­дастырылып, 24794 адамға 270 млн 809 мың теңгеге көмек көрсетілді. Өңірде облыстық, 2 қалалық, 7 аудандық және 155 кенттік және ауылдық қо­ғам­дық келісім кеңесі жұмыс істейді. Олар ассамблея оты­рыс­тарында жергілікті халықты толғандыратын өзекті мә­селе­­лерді қа­растыра отырып, қо­ғам­дық бақылау қыз­мет­те­рін орындайды. «Облыс­тық Қа­­­зақстан халқы ассамблея­сы­­­ның хатшылығы мен облыс әкімі аппаратының «Қо­ғам­­дық келісім» мекемесі этно­­мәдени бірлестіктерге ұй­ым­дастырушылық және әдіс­те­мелік көмек, тұрақ­ты қолдау көрсетуі қажет. Об­лыс әкімдігі өз тарапынан об­лыстық Қазақстан халқы ассам­блеясының, «Дос­тық үйінің» материалдық-тех­ни­калық базасын нығайтуға, қо­ғамда бей­бітшілік пен келісімді қамтамасыз етуге бағытталған іс-шаралар мен жобаларды өткі­зуге қаржы бөлуге тиіс­ті қолдау көрсететін болады. Сондай-ақ, 2020 жылы Қа­зақстан халқы Ассамблеясы өзі­нің 25 жылдығын атап өтеді. Осы мерейтойға орай аймақтың басты сыйлығы  игі істеріміз бен жетістіктеріміз болуы керек»,  –деді облыс әкімі.

Сессия барысында ҚР Пар­ламенті Мәжілісінің Экология мәселелері және табиғат пайдалану комитетінің мүшесі Геннадий Шиповских телебайланыс арқылы өзінің пікірін білдірді.

– Сыртта жүрсем де туған же­рім­нің тілеуін тілеп, жақсы өз­герістерді көріп мақтанып оты­рамын. Мен бала кезімнен теміржолшы болуды армандадым. Ол арманым орындалды. Жұмысыммен қатар, қоғамдық істерде белсенділік көрсететін едім. Оның ішінде облыстық ассамблеяның жұмысына жақ­сы араластым. Қазақстан халқы Ассамблеясының 20 жылды­ғында «Менің Қазақстаным» ат­ты поезды Астана қаласына дейін айдап келдім. Бұл естен кетпес сәт еді. Еліміздің саяса­тын жүргізуге өз үлесімді қосуыма себепші болған осы ассамблея болып табылады. Мен де еңбектің адамы бола тұра, ҚР Парламенті Мәжілісінің депутаты болдым. Тағдырыма, ата-анама, сенім білдірген өздеріңізге рахмет айтамын. Еліміздің бас­ты құндылығы – бейбітшілік пен бірлік, экономиканың тұрақ­ты өсуі, этносаралық тату­лық пен қоғамдық келісім. Осы қо­лымызда бар байлықты қадірлей білейік, – деп жүрекжарды лебі­зін жеткізді.

Мұнан кейін Ресей Федера­циясы Шешенстан Республика­сының Серновод аграрлы-тех­­­­никалық колледжінің оқы­­­­тушысы Ис­лам Губанов сөз ал­ды. Ол ту­ған жері – Сыр еліне кел­­ге­ніне қуа­нышты екенін жасырмады.

–       Мен қасиетті Қорқыт елі­­нің топырағынан шыққан ше­­шен ұл­тының өкілімін. Бү­гін сә­ті түсіп, сүйікті жерім Сыр бойына келдім. Шешен бау­ыр­­ларыңыздың ыстық ықы­ласын қабыл алыңыздар. Құр­метті жер­лестер, шешен ұлты­ның Қа­зақстан жеріне қоныстан­ғанына 75 жыл болыпты. Бұл жылдар аралығында біздің өміріміз бен тарихымыз, руханиятымыз бен мәдениетіміз біте қайнасып кет­ті. Өз халқымның атынан қиын-қыстау кезінде бізге пана болған қазақ жұртына шын жүрегіммен ризашылығымды білдіремін, – деді Ислам Вахидович.

Жиын кезінде Жалағаш ау­­да­нының әкімі, облыстық ҚХА мүшесі Қайратбек Сәр­сен­баев, облыстық ҚХА жа­нын­дағы аналар кеңесінің төрайы­мы Нұр­сәуле Мұсаева, Қор­қыт ата атындағы ҚМУ-дың «Архео­логия және этнография» ғылыми-зерттеу орта­лығы­ның жетекшісі Әзілхан Тәжікеев, «Жомарт» қоғамдық бірлестігінің еріктісі, ағылшын тілі пәнінің мұғалімі Ольга Сив­цова, Қармақшы ауданы ІІІ Ин­­тернационал ауылындағы №108 орта мектептің орыс тілі пә­нінің мұғалімі Аида Мути­ева, «Жаңғыру жолы» жас­тар қоз­ғалысының белсендісі Лу­ца Константин сөз сөйледі. Спи­керлер бейбітшілік пен ке­лісім, ұлттық құндылықтар, әлеу­меттік-экономикалық мә­се­лелер, саяси өзгерістер, қо­ғамдық даму мәселелері туралы ой-пікірлерімен бөлісті.

Шарада облыс әкімі аппараты жанындағы «Қоғамдық ке­лісім» КММ директорының орынбасары Асылбек Теңел­ұлын 70 жас мерейтойымен құт­тықтап, облыстың Құрмет гра­мотасын табыстады. Өңірі­міз­дегі мемлекеттік этносаясат­ты дамытуға елеулі үлес қосқан облыстық этномәдени бірлестік­тердің белсенділері Алғыс хат­пен марапатталды. Сессия  соңында ҚХА-ның «Қазақтану» жобасы аясында «Алмас қы­лыш» фильмі көрсетілді.

Сессияның қорытындысы не­гізінде облыс әкімі өңірлік «Рухани жаңғыру» орталығы мен Қорқыт Ата атындағы Қы­зылорда мемлекеттік универ­ситеті облыстық Қазақстан хал­қы ассамблеясымен бірлесе отырып қазақ мәдениетін, тарихын, философиясын,  ұлттық құндылықтарды насихаттауға ба­ғытталған «Қазақтану» мәде­ни-ағарту жобасын әрі қарай жал­ғастыруды, Қызылорда қа­­ла­сы және аудан әкімдері эт­но­бағыттағы қоғамдық бір­­лестіктер мен қоғамдық ке­лісім кеңестерін мемлекеттік әлеу­­меттік тапсырыс арқылы қол­дауды жүктеді.