Индустрияландыру бағдарламасының екінші бесжылдығы экономиканы нығайтып, өңірдің өрлеудегі қазығын нықтайды. Құны 512 млрд теңгеден асып жығылатын байыпты бағдарлама толық іске қосылғанда 5 жарым мыңға жуық жаңа жұмыс орындары ашылады деп күтілуде. Осы күні 700-ге жуық жанды жұмыспен қамтыған жеті жоба ел игілігіне жарап тұр.
Өткен жылы өңірде екі бірдей өндіріс орны іске қосылды. Аймақтың оңтүстік аудандарынан ашылған бұл нысандардың бірі – Жаңақорғандағы қуаттылығы 75 мың тоннаға жететін әк зауыты болса, екіншісі Шиелідегі тампонажды цемент өндіретін кәсіпорын. Облыстық индустриялық-инновациялық даму басқармасының мәліметінше, әк зауыты осы күннің өзінде өнімін облыс аумағынан әрі асып, өзге аймақтарға да жөнелту үстінде.
Мемлекет басшысының қатысуымен өткен Жалпыұлттық телекөпір аясында мерзімінен бұрын ашылған тампонажды цемент өндіретін кәсіпорында Қытайдағы зауыттардан тәжірибе жинап келген жергілікті мамандар еңбек етеді. Осы күні аталған мекеме цемент өндіруде негізгі компонент болатын клинкердің 11 мың тоннасын шығарды. Мамандардың айтуынша, зауыт өнімі құрылыс индустриясында ғана емес, мұнай-газ, атом өнеркәсібі саласында да кеңінен қолданылатын болады.
Өңір экономикасын өрге бастаған басқа да жобалар қатарында шыны зауытының құрылысы да қарқынды жүргізіліп келеді. Одан бөлек, «Шалқия» қорғасын-мырыш кенішіне инженерлік инфрақұрылым жеткізу жұмыстары жалғасын таппақ. Атап айтқанда, техникалық және шаруашылық ауыз су құбыры, сыртқы электр энергиясымен жабдықтау, Жаңақорған су тартқышын электрмен жабдықтау тәрізді ауқымды тірлік істелуде. Ал кен байыту комбинатының құрылысын қолға алған «Доберсек» неміс компаниясы биыл құрылыс жұмыстарын бастайды деп күтілуде.
Солтүстік аудандар да бұл тұрғыда қалыс қалып жатқан жоқ. Арал ауданында республиканы 75 процент кальцийленген содамен қамтамасыз ететін зауыт капсуласы салынды. Ал жылына 1500 тонна өнім шығаратын құс фабрикасы мен балықты тереңінен өңдеу өндірісінің құрылысы да кезең-кезеңімен атқарылар тірлік қатарында.
Іске қосылған жобалар аясында «Баласауысқандық» ванадий кенішінен Ұлыбритания мен Ресейге 218 тонна метаванадат аммоний экспортталды. Бұл өткен жылғы экспортталған өнімнен 70 процентке артық.
Экспорттық әлеуетіміздің артқаны экономиканың нығайғанын байқатады. Өткен жыл экспортқа шығарылған жалпы өнім көлемі 27,7 процентке, ал өндірілген өнім 32 процентке өсті. Ал мұнда индустриялық жобалардың өнімі жалпы көлемнің 20,6 процентін құрады. Саланың дамуға бет алғаны осыдан-ақ айқын сезіледі.
ИНВЕСТИЦИЯ – ӨРГЕ БАСТАР ҚАДАМ
Өткен жылы инвестиция тарту мәселесінде аймақ айтарлықтай жетістікке жетті. 2017 жылмен салыстырғанда 25,5 процентке өсім бар. Бұл дегеніңіз 325,5 млрд теңге. Ел экономикасын нықтаудың алғышарты ретінде қарастырылатын бұл бағыт әрдайым назардан тыс қалған емес.
Өңдеу өнеркәсібі өңірде жолға қойылып келетін салалардың бірі. Мұнда тартылған инвестиция 37,6 процентке артқан, яғни, 33,3 млрд теңге. Сыртқы инвестиция да кем түсіп тұрған жоқ. 2018 жылы 1,7 есеге өсіп, 98,2 млрд теңгеге жеткен. Алға қойған мақсат та айқын. Биыл инфрақұрылымдық, әлеуметтік және индустриялық жобаларды іске асыру есебінен негізгі капиталға салынған инвестиция көлемінің 10% өсуі жоспарлануда.
Инвестиция тартудың негізгі жолы өңірдің барлық мүмкіндіктерін қарастыра отырып, инвесторларға бағыт беру. Мәселен, бір ғана «Жасыл экономика – өңір дамуының жаңа бағыты» тақырыбында ұйымдастырылған Х «Baikonyr Invest» халықаралық инвестициялық форумына 15 мемлекеттен өкілдер, 5 елдің Өкілетті және Төтенше елшілері қатысты. «Rino Asia» түрік компаниясымен керамикалық бұйымдар өндірісі жобасын іске асыру бойынша келісім жасалды. Осы арқылы өңірде жаңа өндіріс өріс алмақ. Жалпы, форум аясындағы 14 меморандум – осы шараның жемісі болса керек-ті. Сонымен қатар, ҚХР, Татарстан, Украина, Ресей, Белоруссия және Қазақстанның қатысуымен «Цифрландыру: Өңірлерді дамытудың жаңа мүмкіндіктері» тақырыбында ІІІ халықаралық интернет-форум өтті. Нәтижесінде инвестициялық жобаларды іске асыру бойынша 4 меморандумға қол қойылды.
Дәулет ҚЫРДАН,
"Сыр бойы".