Сыр бойы

Әлемдегі кез келген тәуелсіз мемлекеттің ғасырлар бойы өз құнын жоғалтпай, ұрпақтан ұрпаққа мұра болып келе жатқан заңдар жинағы болады. Осындай Ата Заң біздің елімізде де, яғни, Қазақстан Республикасында да ел тәуелсіздігін нығайту барысында қабылданды. 

Мемлекетіміз өз Конституциясын жасап, қабылдағаны талайларды таңқалдырғаны рас. Олардың арасында азуын айға білеген державалар да болды. Біз, құптай қара­ғандарға да, сынай үңілгендерге де мән берместен өлшеулі уақыт, табанды талап, шығармашылық іс-әрекеттің арқасында алға қойған мақсатымызға жеттік. Сөйтіп, Қазақстан Республикасы өзінің демократиялы, зайырлы, құқықтық, әлеуметтік мемлекет екенін Ата Заңы арқылы да бүкіл әлемге танытты. Қазақстан Республикасының Конституциясы егемен мемлекеттің конституциялық да­муының жаңа кезеңіне жол ашқан заң­намалық акт болды.

Қазақстан Республикасы Конституциясының идеяларын, қағидаттарын және нормаларын саяси, құқықтық жағынан талдау еліміздің экономикалық-әлеуметтік, рухани тұрғыда өс­уіне серпіліс пен қуат беретіні анық. Ата Заң адамның құқығы мен бостандығын қорғау мен іске асыру, материалдық әл-ауқатын жақсарту, саяси тұрақтылық пен қоғамдық келісімді нығайтудың, құқық тәртібі мен заңдылықты орнықтырудың міндетті түрде орындалуға тиісті шарты болып табылады.

Мемлекет өмірінің аса маңыз­ды мәселе­лерін талқылау және шешу кезінде құқықтық сана­сы жоғары әрбір азамат Конс­титуцияда көрсетілген жауапкершілікті жан-жақты се­зінуі қажет. Қоғамның бүгіні мен бола­шағы үшін, жалпы алғанда, өз Ата Заңымызды құрметтеп, қорғап және маңыздылығын жоғалтпай сақтауымыз біздің барлығымыздың, яғни, Қазақстан Республикасындағы әрбір азаматтың міндеті мен парызы. Кез келген демократиялық мемлекет­тің таңдаған өркениетті бағыты бойынша дамуына ық­пал ететін заңды іргетасы – Конституциясының болуы міндет­ті және онда айтылғандарды бұлжытпастан орындау әрбір азаматтың қасиетті борышы. Дүниежү­зін­дегі елдердің бар­лығында мемлекеттік басқару тетігі Конс­титуция негізін­де және соның аясында жұмыс істейді. Қазақстанның Конститу­ция­лық құ­ры­лы­сы­ның тарихын­да бес рет Конституция жазылып қабылданды (1924, 1937, 1978, 1993, 1995 жылдар). Олардың әрқайсысы қазақстандық мемлекеттіліктің ұлттық автономиядан толық мемлекеттік дер­бестікке және егемендікке дейінгі дамуының белгілі бір ке­зең­дерін көрсетті. 1995 жылы қабылданған Қазақстанның қазіргі Конституциясы еліміздің мемлекеттік тәуелсіздігінің жаңа өр­леуін заңды түрде нығайтты.

Қорыта айтқанда, Конституция – кез келген құқықтық мемлекеттің басты өмірлік норма­сы болып табылады. Елдің саяси, экономикалық және әлеуметтік тұрақтылығы негізінен Ата Заңның тұрақтылығы негізінде дұрыс жұмыс істеуіне байланысты.

Ғалымжан ЖАҢАБАЕВ,

Қызылорда қаласының № 2 сотының сот приставы.